HONDENHANDEL

Afgelopen maandag kreeg Gábor, een medewerker van het Witte Kruis, een van de belangrijkste dierenbeschermingsorganisaties van Hongarije, een telefoontje. Een vrachtwagenchauffeur had op een parkeerplaats bij Boedapest een truck met kleine hondjes zien staan, zonder enig toezicht.
Hij waarschuwde de politie, die kwam en alles controleerde wat er te controleren viel. Maar uiteindelijk moesten ze het transport, van jonge hondjes op weg naar West-Europa, verder laten gaan. ,,Zolang alle papieren in orde zijn, is er niets tegen te doen’’, zegt de dierenbeschermer. Gábor is niet zijn echte naam. Vanwege zijn activiteiten tegen dierenmishandeling geeft hij liever niet zijn naam.
Jaarlijks komen er tienduizenden puppies uit Centraal-Europa op de West-Europese markt, en het grootste deel daarvan is afkomstig uit Hongarije. ,,In 2004 exporteerde de regio 52000 honden en katten. Daarvan waren 25000 uit Hongarije afkomstig, het merendeel honden. En dat is alleen de legale handel. Hoeveel puppies er illegaal over de grens gaan, weet niemand.’’
Zelf denkt hij dat die illegale handel de officiële ruimschoots overtreft. En is er al genoeg reden om bezorgd te zijn over de herkomst en de kwaliteit van de puppies die langs legale weg naar Nederland, Duitsland of Denemarken geraken, de omstandigheden waaronder illegale dieren worden gefokt en verhandeld, zijn erbarmelijk.....
,,Om ze zonder problemen over de grens te krijgen, worden ze veel te jong, al met vier, vijf weken bij de moeder weggehaald. Dan maken ze nog niet zo veel geluid en kun je hen kwijt in een dubbele bodem in de auto’’, vertelt hij. Niet alleen overleven veel diertjes die reis niet en belanden uiteindelijk op een vuilnisbelt, maar op die leeftijd zijn ze bovendien niet ingeënt en zeer gevoelig voor ziektes. Kopers, die hun hondje veelal op websites als Marktplaats vinden, krijgen er vervolgens valse inentingspapieren bij. De kans dat zo’n hondje overlijdt aan parvo of hondenziekte is groot.
Om een inzicht te krijgen in de hondenhandel heeft Gábor zich in het verleden meermalen uitgegeven voor bemiddelaar voor kopers uit West-Europa. Fokkersadressen zijn zo te vinden, zegt hij, via advertenties in kranten.
Uiteraard is niet iedere hondenfokker is onbetrouwbaar. Hongarije kent ook bonafide fokkers. Maar daarnaast zijn er duizenden mensen die een centje bijverdienen door honden voor de handel te fokken. In veel gevallen gaat het om mensen die een vijf, zestal moederhonden in een kale kennel op hun erf hebben.
János, een buschauffeur uit de provincie Nógrád, is zo iemand. Thuis heeft hij twee chow chows, die jaarlijks een paar nesten werpen. Als kennel gebruikt hij de bijkeuken achter het huis. Ieder nest levert hem zo’n duizend euro op.
Daarnaast zijn er ware fokboerderijen, omgebouwde varkensstallen waar tientallen teven maar één doel dienen: zo veel mogelijk puppies werpen. Controle op dierenziektes of aangeboren afwijkingen is er niet, van socialisatie is geen sprake. Bovendien komt er veel inteelt voor.
Tijdens één van zijn onderzoeken kwam Gábor terecht in het Oost-Hongaarse Püspökladány, een stadje van 17000 inwoners, waar 150 families honden fokken als bijverdienste. ,,Eén man bood me aan jaarlijks zo’n honderd shi tzu-puppies te leveren, plus in het totaal vierhonderd puppies van vier andere rassen. Het was aan mij om te bepalen welke.’’
De shi tzu’s kostten 30000 forint, ongeveer 120 euro. ,,Daar gooit de tussenhandelaar nog eens het vijfvoudige bovenop, terwijl dierenwinkels in Nederland of Duitsland zo’n hond uiteindelijk voor het tienvoudige te koop aanbieden.’’
Zelfs als zulke dieren een officieel inentingspaspoort hebben, betekent dat nog lang niet dat ze gezond zijn, zegt hij. ,,Lokale dierenartsen werken vaak mee aan die handel, het levert hen ook geld op, dus ze kijken niet heel kritisch.’’
De telers reageren op de markt. Als alle kinderen een dalmatiër willen omdat ze de tekenfilm over 101 Dalmatiërs hebben gezien, worden zoveel mogelijk moederdieren gekocht voor een topproductie aan dalmatiër-puppies. Wordt een ander ras populair, maken de dalmatiërs plaats voor andere teven.
Dat er op korte termijn iets aan die handel gedaan zal worden, betwijfelt Gábor. ,,Noch in de EU, noch nationaal maakt men zich er echt druk over. Wettelijk kun je er ook weinig aan doen. Onze wetgeving op het gebied van dierenbescherming loopt erg achter. Zolang de papieren in orde zijn, mag dit soort handel. Als het om illegale honden gaat, is het vooral de belastingdienst die daar iets aan kan doen. Maar dat betekent meestal een geldboete, meer niet.’’