Behalve die bejaarden hebben kinderen onder de zes, militairen en het personeel van van de spoorwegen zelf recht op gratis vervoer. plus voormalig personeel en familieleden. Volgens een woordvoerder van de spoorwegen zijn er op ieder personeelslid gemiddeld 4,5 gratis vervoersbewijzen in omloop. Sinds vorig jaar moeten 65-plussers en kinderen een registratiekaartje halen bij het loket, en op basis daarvan schat het spoor dat die samen iets van 7 tot 9 miljoen reizen maken. In toekomst moet ook spoorwegpersoneel zich registreren voor de reis.
Dat de spoorwegen verliesgevend zijn, is bepaald niet nieuw. Tussen 1993 en 2007 heeft het Hongaarse spoorwegbedrijf MÁV 1698 miljard forint staatssteun gekregen. Dat is iets van 6,3 miljard euro, volgens de huidige koers. Maar in 1993 was de forint nog heel wat meer waard.
Van dat geld is bitter weinig terug te zien. De infrastructuur is veelal verslechterd, op delen van het Hongaarse spoornet gelden maximumsnelheden van 50 of 60 kilometer omdat het spoor in een te slechte staat is. Treinstellen stammen deels uit de jaren vijftig en zestig en slechts sporadisch wordt er nieuw materieel in gebruik genomen.
Tussen 2002 en 2007 was gepland om 636 miljard forint in het spoornet te investeren, uiteindelijk werd het iets meer dan de helft, 377 miljard. Bij het Nyugatistation in Boedapest ligt nog een sein- en wisselsysteem dat in 1905 werd aangelegd en dat net als in 1905 nog met de hand wordt bediend. De trein is voor de meeste mensen niet duur, of zelfs gratis. Maar in ruil daarvoor krijg je dan ook vrij weinig.
Waar wel veel geld in is gestoken, is in het maken van plannen: iedere nieuwe regering benoemt weer nieuwe mensen en die nieuwe mensen maken weer nieuwe plannen. De MÁV heeft de afgelopen twintig jaar zeven verschillende directeuren gehad, 50 andere personeelswisselingen op topniveau en vier keer een nieuwe bedrijfsstrategie uitgewerkt.
Zo werden onder de vorige regering een aantal zwaar verliesgevende lijnen gesloten, onder protest van de toenmalige oppositiepartij Fidesz. De lijnen zouden door bussen worden vervangen, die in exploitatie een stuk goedkoper zijn. Toen Fidesz aan de macht kwam, werden die lijnen prompt heropend. Maar als ik aan zo'n lijn zou wonen, zou ik niet te vroeg juichen.
Onlangs kondigde premier Orbán aan dat er een totale herstructurering van het spoor komt. Bezuinigingen zijn een belangrijk doel. Dus komt de MÁV, onder leiding van uiteraard weer een nieuwe topman, wederom nieuwe plannen aangekondigd. Er is sprake van een nieuw kaartjessysteem, een mooie manier om te zeggen dat de prijzen omhoog gaan, of in ieder geval, gaat "kritisch gekeken worden naar het systeem van kortingen". En is sprake van samenwerking met de regionale busmaatschappijen. Daar waar spoor en bus elkaar overlappen, zal het systeem efficiënter worden gemaakt. Dat kan maar één ding betekenen: of de bus, of de trein verdwijnt. En de kans lijkt me groot dat het spoor met zijn dure infrastructuur dan als eerste het loodje moet leggen.
3 opmerkingen:
Maar ze rijden wél op tijd, Runa.
Ik heb in Hongarije nog nooit een treinvertraging meegemaakt.
Dat kan van de NS en ProRail niet gezegd worden.
Dan zit jij in andere treinen dan ik. Ik ga drie keer tot vijf keer per week met de trein, en een vertraging van tien minuten komt zeker twee keer per week voor, maar twintig minuten is ook gewoon. Vandaag reed mijn trein helemaal niet, en de stoptrein die erna kwam, had tien minuten vertraging. Dat betekende dat ik maar naar huis ben gegaan, om de auto te nemen. Ik heb ook al eens vijf uur vertraging bij vertrek uit Boedapest gehad, zonder dat iemand ook maar een of andere verklaring had. En de trein die toen uiteindelijk reed, deed twee uur over een afstand van een half uur. Dus helaas, ze rijden op tijd, nou nee (en dan wil ik het nog niet eens over treinstakingen hebben, pakweg vijf in de afgelopen drie jaar)
@Dirk
Neem voor de grap eens de "internationale" trein van Budapest naar Venetië, die bij zowat elk gehucht aan het Balatonmeer stopt. De Hongaarse douane schroeft regelmatig alle plafondplaten los om te kijken of er niets wordt gesmokkeld.
Het vreemde aan die reis is trouwens dat een enkeltje Zagreb-Budapest of andersom duurder is dan een retourkaartje. Wie een enkeltje nodig heeft, kan een retour kopen en de terugreis doorverkopen aan iemand in Budapest of Zagreb die ook alleen een enkele reis wil.
Met zo'n prijssysteem is het niet vreemd dat de spoorwegen in die landen zwaar verlies lijden.
Een reactie posten