dinsdag 4 januari 2011

EN NOG MEER VERBODEN

De Hongaarse media-autoriteit NMHH stoomt door. Na radiozender Tilos hebben ook de internetsite Index en tv-zender RTL een vermaning gekregen. Index kreeg een brief dat ze een link naar een bepaald blog dienden te verwijderen, RTL heeft zich vorig jaar schuldig gemaakt aan een te bloedig verslag over een moord.
De Index-kwestie ligt wat persoonlijk. Nieuwssite Index linkt naar een blog met politieke commentaren, en in een van die commentaren stond een link naar een derde website, waar de voorzitster van de media-autoriteit, op pornografische wijze in de zeik werd gezet. Het was klaarblijkelijk zo smakeloos, dat er bij de link een 18++ waarschuwing stond. Controleren kan ik het niet, want als je het betreffende webadres intikt, kom je inmiddels op raadselachtige wijze uit op de website van de media-autoriteit zelf. Ik vermoed dat de media-autoriteit behalve Index ook de provider van de website een brief heeft gestuurd.
Dat mevrouw Szallai dat niet leuk vond, kan ik me goed indenken. Niemand zal mij horen beweren dat vrijheid van meningsuiting ook het recht betekent om mensen te verkrachten, al is het maar visueel (daar kwam het blijkbaar min of meer op neer). En dat mevrouw Szallai zo'n website niet pikt, daar heb ik zeker begrip voor.
De enige vraag is hoe je daarmee omgaat. Een rechtstaat heeft daar uitstekend middelen voor, en dat is een kort geding via een onafhankelijke rechter. Een rechter kan een afgewogen oordeel maken tussen het privébelang van de klager en het openbare belang van vrijheid van meningsuiting.
Nu is dat in Hongarije een probleem, want gerechtelijke procedures duren eindeloos. Maar dat is iets, waar deze regering met haar tweederde meerderheid iets aan had kunnen doen, maar tot nu toe niet heeft gedaan: de invoering van de mogelijkheid tot kort geding. In ieder geval, mevrouw Szallai kon over haar eigen zaak beslissen. Een beetje alsof een rechter een dief die in zijn huis in heeft gebroken, zelf mag berechten. De uitkomst lag voor de hand: de NMHH eiste dat Index de link naar het betreffende blog zou bannen.  Hoe smakeloos die website ook was, zoiets is machtsmisbruik.
En dan is er nog de RTL-zaak, alleen daarom al interessant, omdat het gaat om een tv-verslag dat vorig jaar oktober werd gemaakt, dus maanden voordat de wet was aangenomen op grond waarvan de NMHH nu een procedure tegen de zender begint. De moord waarom het ging, was een tamelijk gruwelijke. Een jongen had een familielid omgebracht en in stukken gehakt. De zender liet overigens geen lichaamsdelen zien, wel een matras met bloedvlekken.
Te bloederig? Daar kun je over twisten en er is uiteraard niets tegen een maatschappelijke discussie over de grenzen van misdaadverslaggeving. Het is een goede vraag wie er gediend is met gedetailleerde beelden van een moord, behalve de kijkcijfers. In sommige landen wordt de hele naam van een verdachte gepubliceerd, in Nederland doen we dat niet, zodat Mohammed B. nog lang Mohammed B. bleef, ook toen zijn naam op het internet al makkelijk te vinden was.
Maar dat is ook precies waar zo'n kwestie thuishoort: in een maatschappelijke discussie met de beroepsgroepen, die op basis daarvan gedragsregels opstellen. Niet in handen van een media-autoriteit die op basis van de mening van een enkeling bepaalt of bepaalde beelden kunnen of niet, en dan nog straffen mag opleggen ook. En zeker niet op basis van een media-autoriteit die zich daarbij laat leiden door klachten van het publiek, zoals in Hongarije het geval is.
Inmiddels heeft vandaag een christelijke jongerenorganisatie een klacht ingediend tegen een realityshow. Morgen protesteert een kijker ertegen dat iemand op tv heeft gevloekt en voor je het weet zouden ze de Hongaarse televisie zelfs in Staphorst dodelijk saai vinden.

De kans dat het concept van Oh, oh Cherso aan Hongarije wordt verkocht, lijkt me de komende jaren erg gering. Wat, moet ik toegeven, misschien het enige lichtpuntje van deze mediawet is. Maar dat het jaar pas vier dagen oud is, en de NMHH al meerdere keren inhoudelijk heeft ingegrepen, doet niet vermoeden dat het orgaan zijn bevoegdheden met voorzicht en tact zal gebruiken, zoals een aantal Fidesz-politici heeft beweerd.

Geen opmerkingen: