vrijdag 17 oktober 2008

PRESIDENT

De Hongaarse president Sólyom brengt vanaf zondag drie dagen lang een bezoek aan het Hortobagyi Nationale Park en andere natuurgebieden in de regio. Een dag eerder verschijnt Solyom niet op de nationale top waar premier Gyurcsány alle partijen, werkgevers, werknemers en deskundigen voor heeft uitgenodigd om te praten over de mondiale en vooral ook de lokale financiële krisis.
Het is maar waar je prioriteiten liggen. Sólyom, die afgelopen week ook al afwezig was, omdat hij in Jordanië verbleef, heeft bij zijn aantreden verklaard dat hij een 'groene' president wil zijn. Zijn prioriteiten liggen momenteel blijkbaar bij varen over de Tisza en het bekijken van lokaal aardewerk en de kunsten van paardenherders op de poesta, in plaats van bij de diepe financiële krisis waar het land waarvan hij staatshoofd is, in dreigt te storten.
Zijn reden om niet te komen: "Zo werkt de staat niet." Zo werkt de staat niet? Het schijnt dat Sólyom denkt (althans, zoiets heeft hij gezegd) dat de bedoeling van de top is om een nieuw regeringsprogramma te aanvaarden. Van de voormalige voorzitter van het Hongaarse Constitutionele Hof mag je meer intelligentie verwachten.
Klaarblijkelijk vindt Sólyom het anti-constitutioneel als je als regering buiten het parlement met alle geledingen van de samenleving wil praten om oplossingen voor nationale problemen te zoeken. Geen idee wat de man van de Nederlandse Sociaal-Economische Raad (SER) zou denken, waarin dit soort overleg is geïnstitutionaliseerd.
Oppositieleider Viktor Orbán heeft wel toegezegd te komen, al wil hij zijn spreektijd vooral gebruiken om de huidige regering de schuld van de krisis te geven, alsof die ook maar iets kan doen aan de teloorgang van Lehman Brothers, die de aanleiding was voor deze wereldwijde financiele krisis. Maar Sólyom's besluit heeft wel tot gevolg dat bijvoorbeeld de president van het Constitutionele Hof ook niet komt. En oud-president Ferenc Madl zal zijn gezicht ook niet laten zien.
Toen Sólyom gekozen werd, had ik grote verwachtingen. Gezien zijn achtergrond als voormalig voorzitter van het Constitutionele Hof en als overtuigd milieuactivist leek het me een man die in staat zou zijn de gespleten samenleving te helen. Dat scheen de liberale SzDSz ook te denken: vandaar dat de partij, door zich van stemming te onthouden, de verkiezing van deze door de oppositie naar voren geschoven kandidaat mogelijk maakte.
Maar hij heeft zich ontpopt als een man die op essentiele momenten zijn mond houdt. Hij staat niet boven de partijen, maar is een conservatief politicus, die weigert de hand te schudden van mensen die hem politiek niet aanstaan en zich in de politiek mengt door wetten die hem niet aanstaan, met een beroep op de grondwet niet te ondertekenen. En die nu, terwijl zijn land echt in de grootste problemen verkeert, grijze runderen gaat bekijken op de poesta. Want er zijn nu eenmaal andere prioriteiten dat een economisch systeem dat in elkaar stort.

4 opmerkingen:

Daniel zei

Van de Hongaarse president wordt bij veel regeringsgezinden ten onrechte gesteld dat hij door de opositie naar voren zou zijn geschoven. Solyom werd door de milieuaktivistengroep Védegylet naar voren geschoven. Hij neemt regelmatig standpunten in die je eerder van een linkse aktivist dan van een landspresident verwacht, verre van conservatief dus. Zie Hongaarse versie van Wikipedia.

Runa Hellinga zei

Dat hij gekozen werd, is dankzij de conservatieve partijen, en het feit dat de SzDSz zich van stemming onthoudt. Sólyom heeft goede conservatieve papieren. Hij behoorde tot de oprichters van het christen-democratische, conservatief georienteerde MDF en doceerde aan de oer-katholieke Pazsmány-universiteit. En ook conservatieve mensen kunnen milieubewust zijn.
Dat Sólyom soms 'linkse' standpunten inneemt, is op zich geen verrassing. Ook Fidesz neemt soms standpunten in die in West-Europa eerder bij linkse partijen thuishoren: tegen bezuinigingen, voor behoud van sociale voorzieningen etc. in een tijd dat het er toch vooral om gaat het land weer financieel gezond te krijgen. Dat zou je het CDA of de VVD niet snel zien doen, maar het is typerend , niet alleen voor Hongarije, maar voor de hele Centraa-Europese politiek. Scheidslijnen tussen links en rechts lopen hier anders.

Daniel zei

Als ik het goed heb worden de presidentskandidaten door de partijen kandidaat gesteld. Dan heb je gelijk dat Fidesz Sólyom naar voren heeft geschoven.
Uit je artikel leek het me echter alsof je dacht dat Sólyom een Fidesz sympathisant was, of tenminste door Fidesz gevraagd is zich kandidaat te stellen.
Maar hij is dus door Védegylet gevraagd. Volgens hardcore MSZP leden zoals mijn schoonvader, zou de Védegylet iets met de Fidesz hebben, maar dat is onzin. Ik hoop dat je dat met me eens bent. Anders wil ik je wel in kontakt brengen met iemand van Védegylet die je overtuigd :)
Dat Sólyom ooit oprichter van de MDF was en aan de Pázmány Péter universiteit heeft lesgegeven verbaast me. Ik ken hem vooral uit de media: Zengő, mensenrechten, wetten terugsturen die niet voldoen aan de grondwet, lintje weigeren aan Horn Gyula. Allemaal dingen waar ik me heel goed in kan vinden. Maar misschien ben ik ook wel conservatief??

Runa Hellinga zei

Ik heb niks tegen Védegylet.

Waar het mij vooral om gaat is dat een president het op een moment als dit laat afweten door zich gewoon aan de discussie te onttrekken, zoals hij ook op andere momenten zijn mond heeft gehouden toen hij hem mijns inziens open had moeten doen.