GEEN REFERENDUM OVER GRATIS BIER

Helaas, het Hongaarse kiesbureau heeft besloten dat er geen referendum gehouden kan worden over de vraag of bier in café's in het vervolg gratis moet zijn. Jammer, want dat referendum zou, behalve door kroegbazen en leden van de blauwe knoop, waarschijnlijk door iedereen zijn toegejuicht. Maar volgens het kiesbureau zou zo'n volksraadpleging het vrije ondernemerschap in gevaar brengen en dat staat haaks op de EU-regelgeving.
De bedenker van het referendum, een zekere K.K., had nog wat andere biergerelateerde vragen in petto, maar ook die zijn afgewezen. Zo wilde hijweten of het volk het ermee eens was dat bier in toekomst alleen nog maar in daartoe bevoegde kroegen verkrijgbaar zou zijn (en niet meer in de supermarkt), en of instellingen die bier verstrekken (kroegen dus) staats- of gemeente-eigendom moeten worden.
Absurde vragen? Als het aan de oppositiepartij Fidesz ligt, gaan Hongaren binnenkort naar de stembus om erover te beslissen of bepaalde medicijnen, asperine bijvoorbeeld, uitsluitend in de apotheek mogen worden verkocht. In tegenstelling tot bier, dat je bij iedere supermarkt kunt krijgen, is de verstrekking van medicijnen, alle medicijnen, in Hongarije voorbehouden tot de apotheek....
Dat wil de regering veranderen. Vrij verkrijgbare medicijnen zoals pijnstillers en rennies moet in het vervolg ook elders, bijvoorbeeld bij de drogist, in de supermarkt of bij de benzinepomp verkrijgbaar zijn. Daar mogen ze overigens niet zomaar in het schap, maar moeten ze uit voorzorg in een afgesloten kast liggen.
De Hongaarse apotheken staan op hun achterste poten. Formeel, omdat het gevaarlijk zou zijn, dan zouden mensen maar van alles gaan slikken, zonder dat daar enige controle op is. Alsof ik door een apotheker ooit ben gevraagd of ik misschien nog andere medicijnen slik, als ik om een pijnstiller vroeg.
In werkelijkheid spelen andere belangen natuurlijk een rol, belangen die niets met de patiënt/consument te maken hebben, maar alles met de positie en het inkomen van de apotheker. Dat weet Fidesz ook best, maar daar gaat het niet om. Als er maar campagne gevoerd kan worden, want dat is de wijze, waarop de partij momenteel oppositie voert: niet met debatten in het parlement, maar met demonstraties en verkiezingsposters op straat.
En dus worden ook oude paarden van stal gehaald, zoals het referendum over de vraag, of ziekenhuizen geprivatiseerd mogen worden of (in tegenstelling tot café's) door de staat, dan wel de gemeente moeten worden beheerd. Er schijnt in Hongarije geen beperking te zijn, hoe vaak je zo'n vraag aan het volk mag voorleggen, want hoewel de Hongaren daar twee jaar geleden al een keer over hebben gestemd, mag dit referendum van de kiescommissie wel.
Overigens mogen de Hongaren, net zo min als over gratis bier, beslissen of ze het doktersbezoek en studeren gratis willen houden. In dit geval gaat het er niet om dat een eigen bijdrage bij de arts of collegegeld voor studenten de vrije markt economie zouden bedreigen. Maar volgens de wet zijn referenda die een directe invloed op de begroting hebben, verboden. Wat, lijkt me, een extra reden is om een volksraadpleging over gratis bier te verbieden.